Năm điều đưa đến hạnh phúc

Nếu bạn là một trong những người thỉng thoảng bị chứng trầm cảm, hay cảm thấy bấtmãn, không hạnh phúc, có những điều mà bạn có thể làm để cho ngày mới đẹp hơn.
Có năm cách thực dụng sau đây, vài trong số đó khá thách thức, có thể giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn:
1. có cha mẹ tốt (Pick good parents)
Điều này quả là không dễ làm vì bạn không phải là người chọn cha mẹ, mà cha mẹ bạn cũng đâu có chọn bạn làm con họ! Nhưng đã sinh ra trong một gia đình nào , trong một hình hài nào rồi thì phải chấp nhận thôi! Nếu bạn có tu tập và tạo phước đức trong kiếp trước nhưng chưa hết nghiệp, khi chết ở kiếp đó có tâm tỉnh giác cao, bạn có thể chọn lựa nơi sinh, cha mẹ, và như vậy bạn có quyền lựa chọn những gen tốt, môi trường tốt cho cuộc đời này. Trong “Đất Hạnh phúc”, gen di truyền át các yếu tốt môi trường, những nhà chuyên môn cho là như vậy. Một nghiên cứu trong Tháng Ba 2010 của hội Khoa Học Tâm lý (http://www.livescience.com/2346-happiness-partly-inherited.html) cho thấy điểm thắng thuộc về đội gen di truyền. Cơ cấu gen di truyền giải thích vì sao một số người có khuynh hướng đi vênh vang cũng tiềm tàng khuynh hướng ít xúc động và họat bát trong tự nhiên & xã hội.
Gen di truyền không nghiễm nhiên giải phóng bạn khỏi các trạng thái buồn chán, và những yếu tố bên ngoài sẽ vẫn cố gắng đè bẹp bạn. Nhưng yếu tố di truyền có thể cung cấp vài người một số hạnh phúc mà họ có thể rút ra trong thời gian không may mắn lắm. Một số đề tài nghiên cứu của các nhà sinh học Canada vào năm 2006 thử nghiệm trên chuột cho thấy có thể một ngày nào đó khoa học có thể tạo ra các gen để người ta tự chống lại trạng thái chán nản tuyệt vọng.
Đó là giả thuyết và thực nghiệm của khoa học. Trong Phật giáo chúng ta cũng công nhận yếu tố di truyền trong định luật gọi là Bija niyama, định luật chi phối sinh học. Nhưng phần lớn chúng ta không có quyền lựa chọn này. Vậy phải làm gì khi bạn lỡ phải thừa hưởng những gen di truyền không mấy tốt đẹp, lại phải sống trong môi trường mà chúng ảnh hưởng xấu lên quá trình hình thành và phát triển nhân cách của cá nhân bạn?
Trong Đại Hạnh Phúc Kinh (Maha Mangala sutta), Đức Phật đề xuất 38 pháp hạnh phúc mà nếu bất cứ ai thực hành đúng đắn sẽ đạt đến tự tại, không bị khuynh đảo bởi các pháp thế gian với tâm hồn trong sáng.
2. Bố thí hay hào phóng (Give it away)
Chỉ cần bạn cho đi hay biếu, tặng độ 5 đồng (đô la) là đã làm nên một ngày vui rồi, theo một nghiên cứu nam 2008. Hãy thử xem, cho đi hay ban tặng với tâm vui vẻ, với ý thức rằng bạn giúp người khác, làm cho họ vui, bạn sẽ cảm thấy vui ngay! Những hành động vị tha (vì người khác) cũng giúp cho đời sống hôn nhân của bạn dễ chịu hơn. Sau khi làm một việc thiện người ta cảm thấy hạnh phúc hơn và thấy đời sống có ý nghĩa và đáng sống hơn. Nhưng một hành động vị tha hay không ích kỷ thực sự thì không mong cầu kết quả, theo quan điểm Phật giáo. Trong Kinh 38 Điều Hạnh Phúc, bố thí là một trong những pháp đó, hỗ trợ vợ (hay chồng) con cũng thuộc về đề mục này.
3. Hãy nghĩ về điều này (Ponder this)
Nghĩ đến một nơi hạnh phúc, một thời hạnh phúc, một vinh hạnh nào đó hay một kỷ niệm tuổi thơ đẹp đẽ mà bạn đã có với những người thân yêu.
Con người thì kiên cường hơn là chúng ta thường nghĩ và có thể chịu đựng được những thời kỳ thử thách, như đã được chứng minh trong năm 2005 trong một nghiên cứu theo dõi “Tính tình thay đổi trong các bệnh nhân thẩm tách” (mood changes in dialysis patients). Họ thường vui vẻ mặc dù phải thay máu ba lần mỗi tuần trong vòng ba tháng. Nhưng những bệnh nhân khỏe mạnh lại tưởng thấy một đời sống khổ não khi được hỏi phải tưởng tượng là phải theo sát thời khóa khắc nghiệt này.
Như ông Winston Churchill (thủ tướng Anh từ ...) nói: "Một người tiêu cực thấy khó khăn trong mọi cơ hội; một người tích cực thấy cơ hội trong mọi khó khăn”.
4. Tập luyện (Work out)
Hãy làm việc liên tục cho đổ mồ hôi ra, cùng với thuốc thang và tư vấn có thể giúp người ta chống lại chứng trầm cảm bằng cách “đào đất cô đơn và mẫn cảm” (sapping lonely and vulnerable feelings). Tập thể dục làm tâm hứng khởi một phần bởi kích thích hai loại hóa chất trong cơ thể là hóc môn chống viêm và dị ứng (cortisol) và hóc môn giảm đau (endorphins). Tuyến thượng thận của người đang bực bội hay sợ hãi sản xuất ra hóc môn chống viêm và dị ứng (cortisol). Điều này làm tăng huyết áp và lượng đường trong máu, làm yếu khả năng miễn nhiễm và có thể dẫn đến hư hại hay viêm nhiễm cơ quan nội tạng. Nhưng làm việc đốt cháy cortisol, tái tạo lại mức độ bình thường của cơ thể.
Chạy thể dục, đạp xe hay tập thể dục nhịp điệu (dùng máy) cũng khiến não bộ tiết hóc môn endorphins- thuốc giảm đau tự nhiên vào máu. Cơ thể chịu đựng hiệu ứng tiêu cực của thuốc khi vẫn còn kinh nghiệm một hưng phấn tự nhiên. Để đạt được kết quả cao nhất trong tập luyện, hãy chắc rằng cường độ của nó phản ảnh mức độ căng thẳng. Và hãy thử thách cơ thể của bạn qua việc tiếp tục thích ứng bằng những chặng dài và cường độ luyện tập khác nhau.
5. Sống lâu (Live long)
Nếu bạn có bộ gen di truyền tốt và không ích kỷ, yêu đời và hoạt bát nhưng vẫn thấy rằng mình chán nản trong đời rác rưởi, chỉ thử vài lần xem sao. Một nghiên cứu về hai triệu người trong 80 quốc gia khác nhau vào Tháng Hai 2010 cho thấy rằng hầu hết chứng trầm cảm xẩy ra rất thường giữa độ tuổi giữa 40. Trong số những người Mỹ, thời kỳ tồi tệ nhất của phụ nữ là quanh tuổi 40 và nam giới là quanh tuổi 50. Nhưng càng lớn tuổi hơn người ta hay hướng đến loại bỏ những trạng thái tiêu cực trong khi đó chú ý hơn đến những gì mà họ đang hưởng thụ.
Những người Mỹ trong thời kỳ vang son thường có “xu hướng thấy ly nước có một nửa” (tend to see the glass as half full), mặc dù họ phải thăm viếng bác sĩ và trị liệu hóa học. Sauk hi chiến đấu với ung thư, bệnh tim, tiểu đường hoặc những chướng ngại lien quan đến sức khỏe khác, 500 người Mỹ độc lập tuổi từ 60 đến 98 định lượng mức độ thành công của tuổi già là 8.4 trung bình, với 10 trường hợp cao nhất trong một nghiên cứu năm 2005.
( phỏng dịch theo bài của Robert Roy Britt, LiveScience Managing Editor
posted: 09 February 2006 ET, có thêm bình luận từ góc nhìn phật giáo của Sư cô Pháp Hỷ - Dhammananda)